„Żywa Biblioteka” to projekt, który w niezwykły sposób przybliża ideę praw człowieka. Celem akcji jest przedstawienie tzw. inności i oswojenie z nią, zapobieganie wykluczeniom społecznym i dyskryminacji oraz pokazanie, jak ważna jest rozmowa z drugim człowiekiem, szczególnie tym, który doświadczył dyskryminacji lub został obarczony krzywdzącymi stereotypami.
20 marca, już czwarty raz, Koszalińska Biblioteka Publiczna otworzyła podwoje „Żywej Biblioteki”, aby zainteresowanym czytelnikom udostępnić swój „Żywy Księgozbiór” i przypomnieć, że 21 marca w obchodzimy Międzynarodowy Dzień Eliminacji Dyskryminacji Rasowej.
Tego dnia o godzinie 11.00 36 uczniów ZS w Karlinie pod opieką Grażyny Chwieduk i Adriany Kaszuby uczestniczyło w inauguracyjnym wykładzie Beaty Bielskiej, doktorantki socjologii UMK w Toruniu, która opowiedziała, czym w praktyce jest tolerancja. Kto jest w Polsce dyskryminowany? Co to znaczy? Kogo traktujemy gorzej? I czy o tym wiemy? Czy można nie dyskryminować? Czy przepisy antydyskryminacyjne nie powodują nowych typów dyskryminacji? Socjologiczna opowieść Beaty Bielskiej została wzbogacona statystykami dotyczącymi Polski i Polaków. Następnie uczniowie mogli wypożyczyć „Książki”. W obecnym roku do dyspozycji czytelników było 12 tytułów „Żywych Książek”. Znalazły się wśród nich m. in. Alkoholiczka, Ateista, Gej, Feministka, Matka po stracie dziecka, Ukrainka, Mama lesbijki, Weganka.
Jak można było wypożyczyć Żywą Książkę?
Tak, jak w tradycyjnej bibliotece, należało zapisać się i odebrać kartę biblioteczną. Następnie można było skorzystać z katalogu i wybrać konkretną Żywą Książkę. Jeśli Książka była w danej chwili dostępna, można było z nią porozmawiać w specjalnie zorganizowanej czytelni. Każdy czytelnik miał założoną kartę biblioteczną. Nowo założona karta biblioteczna, upoważniała do wypożyczeń Żywych Książek, zawierała następujące dane: imię Czytelnika, jego wiek oraz tytuły wypożyczanych Książek. Kartę należało zwrócić przed opuszczeniem biblioteki. Żywe Książki nie zawsze były dostępne. Jeżeli ktoś był cierpliwy i poświęcił swój czas na ciekawą lekturę, doczekał się upragnionego Tytułu. Informacji o dostępności Książki udzielali Bibliotekarze obsługujący Żywą Bibliotekę. Książki wypożyczano na 20 minut. Istniała możliwość przedłużenia czasu rozmowy. Każdego Czytelnika obowiązywały te same zasady:
- Książki wypożyczano pojedynczo. Każdy Czytelnik mógł zapoznać się ze wszystkimi Tytułami, rozmowa z konkretną Żywą Książką odbywała się „w cztery oczy”.
- Książki wypożyczano wyłącznie „na miejscu” – w specjalnie przygotowanej czytelni.
- Książka nie musiały odpowiadać na każde, zadane przez Czytelnika, pytanie. Jeśli z pewnych względów Książka uznała, że nie może lub nie chce udzielić odpowiedzi, należało uszanować jej decyzję.
- W Żywej Bibliotece obowiązywał szacunek i tolerancja oraz uprzejmość.
- Jeżeli Żywa Książka uznała, że zachowanie Czytelnika jest nietaktowne, sprzeczne z regulaminem, mogła przerwać rozmowę i skrócić czas wypożyczenia.
- Przez cały czas trwania Żywej Biblioteki Bibliotekarze obsługujący Żywą Bibliotekę byli do dyspozycji Czytelników, udzielali wszelkich informacji i porad oraz udostępniali Żywe Książki.
Nasi uczniowie z zaciekawieniem wysłuchali wykładu dr Beaty Bielskiej z UMK w Toruniu, wypożyczali Żywe Książki. Byli zadowoleni, że mogli skorzystać z tak niekonwencjonalnej oferty KBP. Żałowali, iż mieli zbyt mało czasu, aby skorzystać z wielu czytelniczych pozycji. Niewątpliwie „Żywa Biblioteka” dostarcza niezapomnianych wrażeń i ciekawej lektury! Uczy wzajemnego szacunku i tolerancji, pomaga wpływać na zmianę postaw, ostrzega przed stereotypami i uprzedzeniami.
Zainteresowanych zapraszamy na strony internetowe KBP. W galerii zdjęć można spotkać naszych uczniów (http://www.biblioteka.koszalin.pl/aktualnosci/3515-0902-rozmawiali-o-stereotypach-i-tolerancji)
Grażyna Chwieduk